W ostatnich miesiącach stopy procentowe w Polsce rosną. Obecnie, po siedmiokrotnym ich podnoszeniu, stały się najwyższe od siedemnastu lat! Co to wszystko oznacza?
Stopa procentowa to ceną pieniądza, jaką płaci się za jego pożyczenie. Warunkuje ona dwie rzeczy: cenę, jaką trzeba będzie ponieść pożyczając od banku środki oraz cenę, jaką zapłaci bank, jeśli zdecydujemy się mu oddać środki w depozyt. Stopy procentowe dotyczą nie tylko rozliczeń pomiędzy klientem, a bankiem, ale także transakcji pomiędzy bankami.
Wysokość stóp procentowych ustala Rada Polityki Pieniężnej. Ma to robić tak, aby zapewnić stabilność polskiej walucie. Dzięki stopom procentowym operuje się wartością pieniądza. Wszystko po to, aby uniknąć ciągłego wzrostu lub spadku cen produktów i usług oraz sytuacji, gdy polski złoty nie będzie mieć żadnej wartości. Stopy procentowe najczęściej podnosi się w sytuacji, gdy pieniądza w obiegu jest po prostu za dużo. Rosnące ceny sprawiają, że siła nabywcza waluty spada, a to oznaczy, że złotówka traci na wartości. Kiedy rosną stopy procentowe, rośnie cena pieniądza.
Co dokładnie wpływa na decyzje o wysokości stóp procentowych? Są to:
- założenia polityki pieniężnej na kolejny rok,
- sprawozdanie prezesa NBP dla Sejmu z realizacji polityki pieniężnej danego roku,
- raport o inflacji,
- sprawozdania z posiedzeń Rady Polityki Pieniężnej, które publikowane są miesiąc po spotkaniu,
- bezpośrednie informacje po posiedzeniach Rady Polityki Pieniężnej,
- sytuacja finansów publicznych,
- kurs walutowy,
- czynniki ekonomiczne: inflacja, stopa bezrobocia, tempo wzrostu gospodarczego, produkcja przemysłowa, sprzedaż detaliczna.
.
Wzrost stóp procentowych to wiele konsekwencji. Pierwsza dotyczy kredytobiorców. Oznacza, że muszą płacić wyższe raty zaciągniętych pożyczek, kredytów hipotecznych i innych zobowiązań. Po drugie, zmniejsza się ilość pieniędzy, gdyż ludzie przestają brać kredyty, a zaczynają oszczędzać. Po trzecie, mniej inwestycji – firmy nie inwestują, co nie pozostaje bez wpływu na rozwój gospodarczy.
Wzrost rynkowych stóp procentowych ma na celu przede wszystkim utrzymanie inflacji. Natomiast pamiętajmy, że nic nie jest wieczne. Kiedy Rada Polityki Pieniężnej będzie zmuszona obniżyć stopy procentowe, koszty kredytów spadną oraz wzrośnie ilość przeprowadzanych inwestycji, dzięki czemu dochód narodowy znowu zacznie rosnąć.
Wartości stóp procentowych od 7 września 2022 roku:
- stopa referencyjna – 6,75%,
- stopa lombardowa – 7,25%,
- stopa depozytowa – 6,25%,
- stopa redyskontowa weksli – 6,80%,
- stopa dyskontowa weksli – 6,85%.
Prof. Stanisław Boledz
Profesor Ekonomii UW. Diler Walutowy z kilkudziesięcioletnim stażem.
